Fransa bardağı taşırdı! Ermenistan’a silah veriyorlar, Türkiye’nin adı geçti

Azerbaycan’ın 19 Eylül’de başlattığı askeri operasyonun Karabağ’ı bir günde özgürlüğüne kavuşturmasıyla, işgalci rejimin liderleri birbir yakalanıyor. Uluslararası medyanın ‘yıldırım harekatı’ adını taktığı operasyonun ardından Ruben Vardanyan’ın sınır muhafızları tarafından gözaltına alınmasını, Salı günü üç eski liderin tutuklanması izledi.

2020 yılındaki İkinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında kağıt üstündeki rejimin başında yer alan Arayik Harutyunyan gözaltına alındı ve Azerbaycan’ın başkenti Bakü’ye götürüldü. Ermenilerin ‘Artsakh’ adını verdikleri ve artık tarihin tozlu sayfalarında yerini alan rejimde ‘cumhurbaşkanı’ sıfatı bulunan Harutyunyan, özellikle savaş sırasında Azerbaycan’ın Gence şehrinin bombalanmasındaki rolüyle biliniyordu. Gence’ye füzeyle saldırı emri veren Harutyunyan, birkaç hafta önce, 31 Ağustos 2023’te istifa ettiğini duyurmuştu.

Azerbaycan gizli servisi Harutyunyan’ın yanı sıra yine kağıt üstündeki işgal rejiminin eski ‘cumhurbaşkanları’ Arkadiy Gukasyan ve Bako Sahakyan’ı da gözaltına alıp tutukladı. Arkadi Gukasyan 1997 ila 2007, Sahakyan ise 2007 ila 2020 yılları arasında dünyada hiçbir ülkenin tanımadığı rejimde adı geçen unvana sahipti.

Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı gelişmeyi ‘Azerbaycan, Dağlık Karabağ’ın çok sayıda eski üst düzey ayrılıkçı liderini tutukladı’ başlığıyla dünyaya servis etti.

İRAN’IN MANEVRALARI

Azerbaycan’ın zaferi Ermenistan’ın müttefiklerinin canhıraş bir şekilde harekete geçmesine neden oldu. Karabağ’ın kurtarılmasından en fazla rahatsızlık duyan ülke olarak öne çıkan İran, büyükelçisini Karabağ’ı terk edip Ermenistan’a göç edenleri ziyarete gönderdi. Büyükelçi Mehdi Sobhani, Kapan şehrinde Karabağ’dan ayrılıp Ermenistan’a yerleşenlere desteğini sundu.

Tahran yönetimi ayrıca Ermenistan’a 60 ton insani yardım gönderdiğini bildirdi.

TÜRKİYE BAHANESİ

30 yıldan fazla işgal süresince Ermenistan taraftarlığıyla göze batan Fransa ise, Karabağ’ın özgürlüğüne kavuşmasının yasını tutuyor. Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, Salı günü Ermenistan’ın başkenti Erivan’a ayak bastı.

İstifa baskısı altında zor günler geçiren Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Ermeni mevkidaşı Ararat Mirzoyan’la görüşen Fransız Bakan Colonna, Azerbaycan’ı açık şekilde suçladı.

Bakü yönetiminin Türkiye’nin sağladığı destek ve elde ettiği petrol gelirleriyle durmadan silahlandığını öne süren Catherine Colonna, Fransa’nın Ermenistan’a askeri teçhizat sağlayacağını duyurdu.

Ziyareti sırasında gazetecilere konuşan Fransa Dışişleri Bakanı, Ermenistan’a verilecek silahları Erivan yönetiminin ‘kendisini savunabilmesi’ gibi bir bahaneye dayandırdı. Askeri teçhizat için Paris ve Erivan’ın imzalayacağı anlaşmalarda mutabakata varıldığı bilgisini veren Catherine Colonna, silahlara yönelik herhangi bir ayrıntı vermeyi ise reddetti.

“Fazla detay veremem. Biraz daha ileri gitmem icap ederse, bilmelisiniz ki, Ermenistan ve Fransa arasında çoktan anlama sağlanan ve devam eden şeyler var. Ermenistan’la yapabileceğimiz ikinci bir kategori daha var.”

DİKKAT ÇEKEN ZAMANLAMA

Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın silah anlaşmasını duyurmasından saatler önce ise, Azerbaycan ve Fransa’nın parlamentolar arası dostluk grubunu askıya alması dikkat çekiciydi. Azerbaycan medyası, Paris yönetimi tarafından uygun adımlar atılıncaya kadar söz konusu kararın geçerli olacağını yazdı.

Üç yıl önceki savaşta Azerbaycan karşısında yalnızca 44 günde bozguna uğrayan Ermenistan ordusu, ağırlıklı olarak Rus silahları kullanıyor. Başta Paşinyan olmak üzere Ermeni yetkililer birçok kez Rus silahlarının savaşta yetersiz kaldığını ve Moskova’nın başını çektiği Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’ne (CSTO) güvenmekle büyük bir hata yaptıklarını dile getirdi.

Son olarak Rusya lideri Vladimir Putin’e Ermenistan topraklarına girmesi halinde tutuklama yolunu açacak Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) üyeliğini kabul eden Erivan yönetimi, CSTO’nun başındaki Rusya’dan savaş sırasında yardım bekledi ancak Moskova bu talebe olumsuz yanıt verdi.

Ermenistan’daki CSTO tatbikatlarını iptal eden Nikol Paşinyan’ın Rusya’nın verdiği sözleri tutmadığını söylemesi ve Karabağ’a Rus barış gücü askerlerinin yerine BM kuvvetlerinin konuşlandırılmasını istemesi, Erivan ve Moskova arasındaki krizi zirve noktasına çıkardı.

Ermenistan Başbakanı özellikle 2023’ten itibaren birçok kez Moskova’nın hışmına uğradı ancak geri adım atmadı. Azerbaycan’ın Karabağ’ı tamamen işgalden kurtardığı 19 Eylül tarihindeki askeri operasyondan günler önce ise, ABD askerleri Ermenistan’da tatbikata katıldı.

Amerikan askerlerinin Güney Kafkasya’ya ayak basması tahmin edilebileceği gibi Moskova’nın öfkesini çekti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Erivan yönetimini açık şekilde uyardı, NATO’ya yaklaşılmamasını tavsiye etti.